Şantaj Mağdurlarının Yapması Gerekenler

Şantaja Uğranıldığında Ne Yapılmalıdır?

tanım: gizli, mahrem kabul edilen veya sır olarak bilinen, açıklandığında kişinin itibarını yitirme tehlikesiyle karşı karşıya kaldığı; bilgi, fotoğraf, döküman vs. tüm içerikleri maddi ya da manevi menfaat karşılığında, kötü niyetli kişiler tarafından yayınlama tehdidiyle işlenen kriminal olarak değerlendirildiğinde suç, etik olarak değerlendirildiğinde ahlaksız davranışa verilen ad.

tanımı verdikten sonra kısaca ceza hukuku açısından söz konusu eylemin tehdit suçunun "özel bir görünüş biçimi" olduğu bilgisini verelim. yasal olarak bu suça karşı klişe olan "savcılığa gitseydin" gibi pişmanlık sonrası tavsiyelerin yerine, bu suça karşı psikolojik olarak nasıl davranılması gerektiğine ilişkin de, gerçek olay ve tecrübeler ışığında "ne yapılabilmesi" için aşağıda madde madde tavsiyelerim yer alacaktır.

şantaja uğrayanlara naçizane tavsiyeler vol 1:

1-) şantajın çeşitleri o kadar fazla ki, say say bitmez. ama bunlar arasında en fazla bilenen ve şebeke halinde yürütülen yöntemlerden bir tanesi: elde edilen çıplak fotoğrafların ifşasıyla oluşan yöntemdir. bunu yine cinsel olarak elde edilen sır ve bilgiler takip eder. mesela; evli birisinin, evlilik dışı yaşadığı ilişkinin ifşası veya homoseksüel - lezbiyen ilişkiler gibi kişiye özgü cinsel bilgilerin ifşası, ya da toplum tarafından farklı kabul edilen cinsel fantazilerin (sado-mazo vs.) ifşası gibi.

işin cinsel kısmının en etkili yöntem olmasının sebebi aslında modern toplumların arasında görünmez bir kural olan "mahrem" , "sır" ve "itibar" üçgeniyle alakalı olmasıdır. herkesin mahrem olarak kabul ettiği "şeyler" ve bu "şeylerin" ikinci kişiyle; rızaen paylaşılması, hataen bulunması veya casuslukla elde edilmesiyle ortaya çıkan "sır" bunun sonucunda; bu sırrın toplumun tümü tarafından öğrenilmesi halinde kaybedilecek "itibar". işte şantajcı bu üçgenin bünyeye verdiği tahribattan faydalanır.

lafı fazla uzatmadan diğer çeşitlerinden kısaca bahsetmek gerekirse; kişinin işlediği suçun ortaya çıkartılması için yapılan şantaj, kişiyi ekonomik kayba uğratacağından bahisle yapılan şantaj ya da "köylü şantajı" & "ahmak şantajı" olarak adlandırdığım, icra takibi başlatma, (bkz: avukat terörüne 50 bin tl ceza verilmesi) dava açma, şikayetçi olma, ihbar etme gibi genellikle yasal yolların kullanılmasına ilişkin yapılan şantajlardır. "köylü şantajı" diyerek adlandırdığım bu yöntem genellikle bir etkisi olmayan şantaj türleridir. somut bir şekilde yüz yüze karşılaşıldığında bu yöntemin hiçbir etkisi olmazken, tanınmayan bir kişi tarafından telefon aracılığıyla gerçekleşmesi halinde etkili olabilmektedir.

2-) uğranılan şantaj yöntemlerine göre yavaş yavaş konuya girelim isterseniz. yukarıda bahsettiğim gibi, bu suç sadece salt insan davranışlarından (kızdım adama tokat attımdan) ziyade, mağdurun psikolojisini alt üst ederek, (çıplak fotoğraflarını karına gönderip, aile düzenini bozacağım denilerek) mağdurun sömürülecek pozisyona getirilene dek, şantajcı-manipülasyoncu tarafından sert, keskin ve tavizsiz bir şekilde sergilenir. şantajcının amacı mağdurun psikolojisini bozmak. mağdurun mantıklı düşünmesini engellemek ve şantajcının ciddiyetinin sorgulanmasına izin vermemek olacaktır. genel olarak şantaja uğrayan kişilere, “şantaja uğrar uğramaz ne hissettin?” diye sorulduğunda, şantaj mağdurları; kanının çekildiğinden, ellerinin ve ayaklarının titrediğinden bahseder. yine ilk olarak ne yaptın sorusuna önemli bir kısmı sırlarını paylaştığı (ya da paylaşmaktan çekinmeyeceği) dostuna bu durumu söyleyerek iki kafadar duruma göre üç arkadaş "ne yapacağız şimdi" ayinlerini sabahlara kadar sürdürdükleri görülmüştür. maalesef dostunuzda ahmak birisiyse, size şantajcının buyruğuna uymayı salık verecektir. dostunuzun zekasını da böyle bir durumla test edebilirsiniz. mesela” buyruğa uy” diyen katıksız ahmaktır. mağdur bu durumu kimseyle paylaşmıyorsa, tahminimce şantajcının buyruklarını harfiyen yerine getiriyordur.

3-) öncelikle özellikle sosyal medya üzerinden ingilizce konuşarak yani yabancı ülkelerde bulunan bir şantaj şebekesine paçayı kaptırmışsanız, korkacak pek bir şey yok denilebilir. rastladığım örnekler içerisinde bu şebekenin ortadoğu ülkelerinde bulunan banka hesaplarına para yatırmayı talep ettiğini gördüm. genel olarak kurbanlar haliyle “erkeklerdir”. instagram ve facebook gibi benzeri sosyal medya mecralarından sizleri bulurlar. şantajcının hesaplarını inceleseniz aslında hesabın troll ve fake bir hesap olduğunu basit bir araştırmayla anlayabilirsiniz. o zaman bu tip tuzaklara düşmeden önce kesinlikle bakmanız gereken durum “hesabın troll veya fake hesap olup olmadığını iyice araştırmanızdan geçer.” dolayısıyla manipülasyoncu size arkadaşlık isteği gönderdiğinde “anaa karı bana teklif etti, verecek” gibi vücudun en gereksiz organı tarafından verilen talimat yerine; mantık, sebep, sonuç ve bu doğrultuda vücuda ihtiyatlı olma komutunu veren beynin ön lobuna kulak verilmesi gerekmektedir. fake veya trolleri, sosyal medya dünyanıza sokmayın. (kamu spotu: sözlükteki trolleri engelle, başlıklarını engelle)

haydi diyelim soktunuz. haydi diyelim arkadaş oldunuz. haydi diyelim konuşmaya başladınız. yahu yabancı dille konuştuğunuz birisiyle, bir iki günde erotik konuşmalara başlayıp karşılıklı soyunmaya neden başlıyorsunuz? biz size demiyor muyuz? gerçek hayat, porno filmlerdeki gibi değil. karşı taraf sizi saçma sapan internet üzerinden rahatlıkla kaydının alınabileceği bir programa davet ederken hiç şüphelenmemek, vücudun en gereksiz organının tüm bedene hakim olması anlamına geldiğini unutmadan, buradaki mağdur eylemini mazur görelim. konuşmanın “karşılıklı soyunma” evresine geçiyoruz. karşınızdaki kişi soyununca sizin de soyunmanızı istiyor. 


konuşma kapatılır. ve sizin whatsapp numaranıza sosyal medyada ekli arkadaş listenizi gönderirler. ve çektiği videoyu size gönderip derhal şu hesaba para gönder yoksa tüm arkadaşlarına bu videoyu göndereceğini söylerler.

sosyal medya hesabınıza dönüp arkadaş listenize baktığınızda, korkunuz daha da bir artar, kimler yok ki! annenizin arkadaşı semiha teyzaden tutun, işyeri arkadaşlarınız, patronlarınız birlikte çalıştığınız iş arkadaşlarınız yahu mahallenin manavı bile var. ulan akif dayı seni ne ara ekledim şoku içerisinde, bir de sevgilinizi, karınızı falan görünce dumuroğlu dumur olup tek yolun para göndermek olduğunu düşüneceksiniz.  “yanlış davranış”

durum: berbat bir video ve tüm arkadaş listesinin şantajcının elinde olması.

analiz: bunlar uluslararası çalışan bir şebeke ve senden bunu isterken dünyanın dört bir yanından bir sürü mağdur peşindeler. yani sana bunu yapanlar için vakit nakittir. hani söz olarak değil. bildiğin vakit nakittir. dolayısıyla senin videonu tüm arkadaşlarına göndermek için harcayacakları zamanda senin gibi on kişiyi daha ağlarına düşürebilirler.

yanlış davranış: para göndermek. parayı gönderirseniz peşinizi bırakmazlar

doğru davranış: tüm sosyal medya hesaplarınızı dondurmak. whatsapptan ilgili numarayı engellemek ve kesinlikle para göndermemek. en garanti yöntem budur. şebekeyle konuşmayı uzatmayın ve şahsileştirmeyin.eğer şebekeyle whatsapp üzerinden küfürlü bir konuşma sergilemeden derhal kapatırsanız kurtulursunuz. ama diyelim ki sinirli bir adamsınız ve bastınız adamlara küfürü, o zaman pornhub gibi sitelerde bir adet video bulabilirsiniz. merak etmeyin pornhub sizin çirkin vücudunuzu kısa sürede kaldırır. ve bunun çevrenize yayılması pek mümkün değildir. dediğim gibi uluslararası şebeke sizi zengin bir kişi olarak düşünmezse; zamanını arkadaş listendeki kişilere, video göndermekle uğraşmazlar. zenginseniz bir şey diyemeyeceğim herhangi bir örneğiyle şimdiye kadar karşılaşmadım.(bkz: jeff bezos'a santaj) ama benzer bir davranış gösterip en azından whatsappta fakirim muhabbeti yapabilirsiniz. ya da en temizi, güvensiz sanal iletişimlerde kendinizi zengin göstermeyin.

özetle, genel olarak internet üzerinden yapmanız gereken ve unutmamanız gereken noktalar:

-şantajcıya yapacağın ödemenin, şantajcının taleplerini durdurma ihtimalinin düşük olduğunu unutmayın.

-kişiyle varsa gerçek hayatta veya sosyal medyadaki tüm irtibatınızı sonlandırın. kesinlikle ve kesinlikle görüşmeyin.

-tüm sosyal medyanızdan (e-mail dahil) tanımadığınız kişileri engelleyin.

-sosyal ağlardaki arkadaş listenize ulaşımı herkese karşı kısıtlayın.

-ne olur, ne olmaz diye sosyal medya hesaplarınızdaki şifrelerinizi daha güçlü şifrelerle değiştirin. (hesap dondurma işleminden önce kesinlikle bunu yapın.)

-yeni bir e mail hesabı açarak yeni sosyal medya hesapları kurarak bu hesapları yedekte tutun. şantajcının yapacağı hamleye göre hazırlıklı olun. ve eski hesabınızın saldırı altında olacağını arkadaş listenize ulaştırıp, hesabınızın engellenmesini istemelisiniz.( bu durum şantajcının ifşaya başlaması halinde devreye sokulmalı. gerekirse ilk hesaplarınızdan arkadaş listenizdekilere dolandırıcı kullanıyormuşçasına paylaşımlarda bulunup, sizinle ilgili atılacak mesaj içeriklerinde virüs bulunduğu imasının arkadaş listenizdekilere iletin. özellikle benimle ilgili mesaj içeriğine bakılmaksızın silinmesi yönünde tavsiyelerde bulunun. böylece başka hesaplar üzerinde sizin isminizin yer aldığı mesaj içeriklerine veya linklere giriş yapılmasının önüne geçebilirsiniz.)

gelelim yerli sanal şantajcılara;

-tehlikelidirler ama yaptıklarının büyük bir suç olduklarını bildikleri için tavizkar tutumlarının arkasında muhteşem de bir korku yatar. uluslararası şebekeler gibi rahat değillerdir. polis geldi, gelecek korkusuyla üç - beş kuruş vurmaya bakarlar.

-kullandıkları telefon numaraları genelde; (bkz: katma değerli hizmet numarası) olur. nam-ı diğer 0888 - 0898 kodlu numaralar. btk bu tip telefon numaraların, genellikle pek hayırlı işler için kullanılmaması nedeniyle, abone sahiplerine onay zorunluluğu getirilmiştir. bu numaraların sizi aramasına onay vermeyin.

-bu numaraları kullanarak suç işleyen ahmaklar, kendilerini takip edilemez zannederler. (soruşturma aşamasında ilgili numaraların kime ait olduğu btk'ya müzekkere ile sorulduğunda ilk zamanlar btk tarafından soruşturmayı yönlendirecek bilgiler verilmiyordu. bazen bu nedenle soruşturmaların akamete bile uğradığı oluyordu. bu durumlarda; özellikle küçük il veya ilçelerde emniyet birimi olarak yan-dol veya siber s. mücadele şubesi veya savcılıklarda yan-dol büro yada siber suçlarla mücadeler bürosu bulunmuyorsa, soruşturma makamlarına daha fazla bilgi verilmesi gerekir diye düşünüyorum. işin peşini bırakmamak gerek. uzman savcı ve emniyet yetkililerin görevli olduğu yerlerde gerek yok ama biz yine de, hatırlatalım. katma değerli hizmet numaraları aslında belli şirketlere satılan numaralardır. ve bu bilgiler ışığında işlemin daha hızlı yürümesi için müzekkerenin btk'ya değil, ilgili şirkete yazılmasını sağlar ve daha hızlı sonuç elde edebilirsiniz. nitekim bu şirketler, bu hatları para karşılığında istediklerine satabilmektedirler. yani bu numaralar -takip edilemez- numaralar değildir. kimler tarafından kullanıldığı, yukarıdaki web sitesinde belirtilen şirketlerde kayıtlıdır. ve bu şirketler numara sahibinin tüm bilgilerini savcılığa gönderir.

ara not: bu bilgiler dolandırıcılar için de geçerlidir. ama akıllı dolandırıcılar bu kadar basit yakalanmazlar. o yüzden biz kriminal olarak daha ahmak olan şantajcılar üzerinden konumuza devam edelim.

-yerli şantajcılar, elde ettikleri fotoğraf veya videoları (yöntemleri yukarıda anlatılana benzer şekildedir.) ifşa için aradıklarında sakin olun. fotoğrafın paylaşılması ile ilgili yaşattıkları durumu tersine çevirmeye çalışın, abartmadan umarsız kalmaya çalışın. oyalayabildiğiniz kadar oyalayın. en yakın savcılığa etkin bir şekilde -daha hızlı hareket edebilmeleri- için sahip olduğunuz tüm bilgileri verin. avukata ihtiyacınız yok. ama daha sağlam olmasını dilerseniz ve avukat dedikodusundan (bulunduğunuz yer küçük bir il veya ilçe olabilir diye söylüyorum) uzakta sizi ve ailenizi tanımayan bir avukata başvurabilirsiniz. (böylece -korkunuz bu durumun aileniz tarafından öğrenilmesi ise- tebligatların evinize gelmesinden de kurtulabilirsiniz.)

-merak etmeyin bu adamlarda, kıs kıvrak erinde gecinde yakalanacaklardır. ve burunlarından fitil fitil gelecektir. ülkemizde şantaj suçunu işleyen suçlular, elde edilecek fotoğraf veya videoların zorlukla elde edilmesi nedeniyle, çok daha kolay olan dolandırıcılık suçunu işlemektedirler. bu tip suç şebekeleri çok nadir görülmektedir. dolayısıyla yöntemleri de gelişmemiş haldedir.

şimdi gelelim en sıkıntılı şantaj yöntemiyle mücadeleye;

-daha önce yakın olduğunuz, sevgili olduğunuz, karı-koca olduğunuz veya özel şeyler yaşadığınız kişilerin şantajına maruz kalma sorununun çözümüne.

burada tehlike telefonunuza gelen mesaj veya ahizeden gelen ses değil.tehlike kanlı canlı karşınızda durur ve sizinle konuşur.

1-) öncelikle işimiz kolay değil ama motto haline getirmemiz gereken sözü unutmayalım. bu bizim anayasamız olsun. "şantajcının buyruklarına uymak, sizi ifşa etmesi halinde ortaya çıkacak durumdan, daha da kötü duruma sokar." black mirror dizisini tavsiye ederim 

2-) şantajcı sizi maddi ve manevi olarak sömürecektir. uyuşturucu gibi bitmeyecektir. 500 tl'lerden başlayıp, varınızı yoğunuzu almaya kadar sürecektir. cinsel olarak sömürüsü de bitmeyecektir. tüm pislik düşüncelerini uygulayacak, yetmeyecek sizi arkadaşlarına da kullandırtmaya başlayacaktır.

3-) yine unutmadan söyleyelim. bu suçu kanlı canlı tanıdığına yapan bir insanın, ruhen "kötü" bir insan olduğunu bilin. yani buyruğunu yerine getirdiğinizde, size verdiği sözü tutacak biri asla değildir. bunu yapanlar ruh hastasıdır. 

4-) adamın kötülüğüne karşı nasıl korunacağız? Öncelikle; şantaja uğradığınızı gönderdiği mesaj veya ses kaydı yoluyla bir şekilde elde edin. ispat çok önemli. kaydı nerede tuttuğunu bilin. telefonda, usb'de veya bilgisayarında, her neredeyse bunu öğrenmeye çalışın.

5-) aileniz duyarlı ise, bu durumu muhakkak ailenizle paylaşın. çıplak bir fotoğrafınızın ifşası, kısa süreli bir zor zaman yaşamanıza sebep olabilir. ama buyruklara uymanız sizi mahallenin çok daha kötü hale sokar. Aileniz ne kadar muhafazakar olsa da, en etkili çözüm ailenize haber vermenizdir. aileniz bu konuda yetersiz kalıp, buyruklara uyacak seviyedeyse, yılmayın. (mağdur kadınsa, kadınları koruma derneklerinin herhangi birinden, hukuki yardım talep edin)

6-) tekrar söylüyorum, ifşa edilecek şey; her ne olursa olsun, şantajcının manevi baskılarına boyun eğmeyin.

7-) mağdurun yaşı onsekizden küçükse, şantajcı o. çocuğunun bundan sonra ki kalan hayatının çok büyük bir bölümünü cezaevinde geçireceğini unutmayın. yani aslında şantajcı piç kurusunun, fotoğraf vs. ne varsa ifşa etmesi halinde, sizden daha zor bir durumla karşı karşıya kalacağını unutmayın.

8-) mağdurun yaşı onsekizden büyükse, sapığın durumu pek değişmeyecektir.sadece fotoğrafların rızaen çekilmesi (eğer öyleyse) nedeniyle, olası cinsel saldırı suçlarından kurtulmuş olacaktır. ama yine de; iddianamesinde belirtilen sevk maddeleri birden fazla olacaktır.sakın adaletin etkisizliğini düşünerek, savcılık makamlarına gitmekten vazgeçmeyin.

9-) tekrar edeceğim ama ne yapayım? ailenize söyleme fikri size doğru gelmiyorsa, bir avukata danışın. yukarıda da belirttiğim gibi arkadaşınıza söylerseniz, size şantajcının buyruğuna uy diyebilir. onu dinlemeyin. buraya kulak verin. ekşi sözlük kutsal bilgi kaynağını dinleyin. "şantajcının buyruğuna uymayın" ve şunu sakın unutmayın. başınıza gelen bu durum nihayetinde sona erecek. kurtulacaksınız. ruhsal durumunuzu kontrol etmeye çalışın. tüm gücünüzle sakin kalabilmeyi ve güçlü olabilmeyi başarın. arkadaşınızı ona göre seçin. durumunuzu "ya paylaşırsa" diyerek zorlaştıran, salaklardan uzak durun. "paylaşırsa paylaşsın, şantaja boyun eğmek, elindekilerinin gerçek olduğunun ispatı anlamına gelir." diye cevap verin. eğmezseniz, reddetme ve inkar etme hakkını kullanabileceğinizi unutmayın.

10-) elde sadece fotoğraf veya video varsa, etrafınıza bunun montaj yoluyla elde edildiği savunmasını geliştireceksiniz. meraklı ahali ve akrabaların sizi sevenleri size inanacaktır. sevmeyenleri çevrenizden uzaklaştırın.

11-) sakın adli mercilere yalan söylemeyin. hiçbir ayrıntıyı atlamadan ifadenizi verin. ve verdiğiniz ifadeler tamamıyla gerçek olsun. ifade verme işleminden önce psikolojinizi kontrol edin. rahat olun. tüm gücünüzle kendinizi toparlayın. unutmayın bu da geçecek.

12-) mesai saatleri içerisindeyseniz, karakola ifade vermek yerine, doğrudan savcılığa ifadenizi verin. durumun vehametini ve ifşa olma halindeki hassasiyeti, cumhuriyet savcısıyla paylaşın. yine söylüyorum; ifadeniz gerçek olsun. ailenize veya dışarıdaki insanlara, bunun montaj olduğunu söyleyebilirsiniz ama adli mercilere sakın yanlış bilgi vermeyin!

13-) soruşturmada yetkili kolluk harekete geçince, bomba şantajcının elinde patlayacaktır. soruşturma neticesinde hiçbir şey elde edilemese dahi, sizi ifşa etmesi artık çok zor hale gelecektir. demoklesin kılıcı şantajcının üzerinde olacaktır.

14-) ve bu süreç başladığı gibi bitecektir. bir şeyler konuşulacaktır. bir şeyler duyacaksınız ama bir kaç gün sonra unutulacak. bu zor ve b.ktan durumu, zaman tüm hafızalardan yavaş yavaş silecektir. şantajcının buyruğuna uyarak yaptığınız tüm fiiller ise, ölene dek sizin en büyük utancınız olacaktır.

yazının sonunu stefan zweig'ın "korku" romanındaki sözlerle bitireyim.

"korku cezadan daha berbattır, çünkü ceza bellidir, ağır veya hafif; bilinmeyene, sınırlandırılmışa kıyasla ceza, daha az ürkütür. cezasının ne olduğunu anlayınca kız rahatladı. ağlaması seni şaşırtmasın: gözyaşları şimdi dışarıya akıyor, daha önce içeride birikip kalmıştır. içerdeki gözyaşları dışarı akandan daha fenadır."

şantajcının buyrukları, sizi karanlık bir korku girdabında sürükleyecektir.