İlk Yardım Eğitimi İptali ve Hukuki Başvuru Yolları

İlk Yardım Eğitimi İptali ve Süresiz Kapatma Kararlarına Karşı Hukuki Yol Haritası

Sağlık Bakanlığı Eğitim İptalleri ve Süresiz Kapatma Hallerinde İlk Yardım Eğitimi Kuruluşları İçin Yol Haritası

Sağlık Bakanlığı tarafından ilk yardım eğitim merkezlerine uygulanan eğitim iptali veya süresiz kapatma kararları, bir eğitim kurumu için son derece ciddi yaptırımlardır. Böyle bir kararla karşılaşmak, hem eğitim merkezi yöneticileri hem de bu alandaki hukukçular için zorlu bir süreç anlamına gelir. Bu yazıda, ilk yardım eğitimi iptalinin ve süresiz kapatma kararının ne anlama geldiğini, bu durumlarda hangi adımların atılması gerektiğini uygulamaya dönük bir şekilde ele alıyoruz. Kararların hukuki boyutunu sade bir dille açıklayarak, itiraz ve dava süreçlerini, başvuru sürelerini ve sunulması gereken delilleri adım adım anlatacağız.

İlk Yardım Eğitimi İptali Kararı Nedir?

İlk yardım eğitimi iptali, bir ilk yardım eğitim merkezinin düzenlediği belirli bir eğitim programının veya kursun, Sağlık Bakanlığı (İl Sağlık Müdürlüğü) tarafından geçersiz sayılması, yani iptal edilmesi anlamına gelir. Bu karar sonucunda iptal edilen eğitime katılan kursiyerlerin sınav ve sertifika süreçleri geçersiz kabul edilebilir; kısacası ilgili eğitimin sonucu yok sayılır. Eğitim iptal kararı, genellikle bir denetim sonrasında mevzuata aykırı tespitler yapılması halinde uygulanır. Örneğin yönetmelik gereği bir ilk yardım sınıfında en fazla 20 kursiyer bulunabilir; bu sayının aşılması bir ihlal olup idare tarafından tespit edildiğinde ilgili eğitim programının iptal edilmesine yol açabilir. Benzer şekilde, eğitim sırasında onaylı müfredatın dışına çıkılması, eğitmenin gerekli yetki belgesine sahip olmaması veya eğitimin gerçekte yapılmayıp yapılmış gibi gösterilmesi gibi ciddi usulsüzlükler de eğitim iptal kararlarına gerekçe oluşturabilir. Eğitim iptalinin, merkezin tümden kapatılmasından farkı, yaptırımın yalnızca belirli bir eğitim faaliyetine yönelik olmasıdır. Merkezin yetki belgesi iptal edilmez, ancak söz konusu eğitim programı resmi olarak geçersiz sayılır. Yine de bu durum, merkez açısından bir uyarı niteliği taşır: Tekrarlanan eğitim iptalleri, kurumun itibarını zedelediği gibi ileride daha ağır yaptırımların (örneğin süresiz kapatma) habercisi olabilir. Dolayısıyla, haksız veya hatalı olduğunu düşündüğünüz bir eğitim iptali kararıyla karşılaştığınızda bunu ciddiye almanız ve gereken adımları gecikmeden atmanız çok önemlidir.

Eğitim İptali Halinde Yapılması Gerekenler

Eğitim programınızın Sağlık Bakanlığı tarafından iptal edilmesi durumunda paniğe kapılmak yerine, belirlenen yasal süreçleri takip etmek gereklidir:

• Kararın Tebliği ve Detayların İncelenmesi: Öncelikle, eğitim iptali kararının yazılı olarak tebliğ edildiğinden emin olun. Tebliğde yer alan iptal gerekçelerini ve dayanaklarını dikkatle inceleyin. Bu gerekçeler, itiraz sürecinizin temelini oluşturacaktır.
• Gerekçelerin Kanuna ve Yönetmeliğe Uygunluğunun Kontrolü: İptal kararının ilgili kanunlara ve yönetmeliklere uygun olup olmadığını mutlaka kontrol edin. Sağlık Bakanlığı'nın yetki sınırları içinde hareket edip etmediği, belirtilen gerekçelerin yasal dayanağının olup olmadığı bu aşamada hayati önem taşır. Eğer karar, yasal dayanağı olmayan veya yetkisiz birimlerce alınmış bir kararsa, bu durum itirazınızda güçlü bir argüman olacaktır. İdarenin işlem tesis etme yetkisi ve bu yetkiyi kullanış biçimi, hukuka uygunluk denetiminin temelini oluşturur.

• Gerekçelerin Analizi ve Delil Toplama: İptal gerekçelerine karşı sunabileceğiniz tüm somut delilleri toplamaya başlayın. Örneğin, eğitim programınızın mevzuata uygunluğunu gösteren belgeler, eğitmenlerin yeterlilik belgeleri, eğitim materyalleri, denetim raporları veya daha önceki başarılı eğitimlerin kayıtları gibi kanıtlar sunulabilir. Eğer eksiklikler belirtilmişse, bunların giderildiğine dair kanıtlar da hazırlanmalıdır.
• İtiraz Dilekçesi Hazırlığı ve Süresi: Sağlık Bakanlığı'nın tebliğ ettiği karara karşı idari itiraz süresi genellikle 60 gündür. Bu süre, tebliğ tarihinden itibaren başlar. Hazırlayacağınız itiraz dilekçesinde, iptal kararının haksız olduğunu düşündüğünüz noktaları, topladığınız delillerle destekleyerek açık ve anlaşılır bir dille ifade edin. Dilekçenizde, kuruluşunuzun unvanı, adresi, vergi numarası gibi bilgilerin yanı sıra iletişim bilgileriniz de eksiksiz yer almalıdır.
• Dilekçenin Sunulması: İtiraz dilekçenizi ve ekli delillerinizi Sağlık Bakanlığı'na elden teslim ederek veya iadeli taahhütlü posta yoluyla göndererek resmi kayıtlara geçmesini sağlayın. Elden teslimde mutlaka "Evrak Kayıt" biriminden kaşeli ve imzalı bir alındı belgesi almayı unutmayın.

Süresiz Kapatma Halinde Yapılması Gerekenler

Süresiz kapatma kararı, eğitim iptalinden daha ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu durumda atılacak adımlar, kuruluşunuzun geleceği açısından kritik öneme sahiptir:

• Kapatma Kararının Hukuki Dayanaklarının ve Yetkinin İncelenmesi: Süresiz kapatma kararının hangi mevzuat hükümlerine dayandığını, kararı alan idari birimin yetkili olup olmadığını ve gerekçelerini titizlikle inceleyin. Genellikle bu tür kararlar, ciddi ihlaller veya tekrarlayan aksaklıklar sonucunda verilir. Özellikle yetki konusunda, idarenin keyfi veya yasal dayanağı olmayan işlemlerine karşı hukuki koruma sağlayan emsal kararlar önemlidir. Örneğin, İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 7. Bölge İdare Mahkemesi’nin 24/05/2023 tarihli, 2023/870 E, 2023/1285 K. Sayılı kararında da açıklandığı üzere;

"…yetki devri, ancak kanunun açıkça izin verdiği durumlarda yapılabilir. Bir makamın yetkisini başkasına devredebilmesi için bu konuda da mevzuatta yetkilendirilmiş olması gerekir. Aksi takdirde, yani kanunda açıkça düzenleme olmaksızın yapılan yetki devri hem devir işlemini hem de bu devire dayanarak yapılan işlemleri hukuka aykırı hale getirir. Yetkisiz bir kişi veya organ tarafından yapılan bir işlem, sonradan yetkili makam tarafından onaylanması veya uygun bulunmasıyla hukuka uygun hale getirilemez."

Bu tür kararlar, idarenin kendi yetki alanını aşarak hukuka aykırı işlem tesis edemeyeceğinin bir göstergesidir.

• Hukuki Destek Almak: Süresiz kapatma kararları genellikle hukuki süreçler gerektirdiğinden, ivedilikle bir hukuk uzmanından destek almanız şiddetle tavsiye edilir. Bir avukat, itiraz sürecinde size yol gösterecek, dilekçenizi hukuki normlara uygun şekilde hazırlayacak ve gerekli dava süreçlerini yönetecek en yetkin kişidir. Kotiloğlu Hukuk Bürosu olarak, bu alanda deneyimli avukatlarımızla sizlere hukuki danışmanlık ve temsil hizmeti sunmaktan memnuniyet duyarız.
• Dava Açma Süreci: İdari itirazın sonuçsuz kalması veya doğrudan idari yargıya başvurulması gereken durumlarda, kapatma kararının iptali için İdari Yargılama Usulü Kanunu (İYUK) kapsamında dava açma süresi genellikle 60 gündür. Bu süre de kararın tebliği tarihinden itibaren başlar. Davanın açılacağı yer, kararı veren idari makamın bulunduğu yerdeki İdare Mahkemesi'dir.
• Delillerin Sunumu: Dava sürecinde sunulacak deliller, eğitim iptalinde olduğu gibi kapsamlı ve ikna edici olmalıdır. Kuruluşunuzun faaliyetlerini yasalara uygun bir şekilde yürüttüğünü, kapatma kararının orantısız veya haksız olduğunu gösteren her türlü belge, yazışma, denetim raporu, personel bilgisi ve diğer ilgili kayıtlar sunulmalıdır. Ayrıca, kapatma kararının size vereceği telafisi güç zararları da mahkemeye sunarak yürütmenin durdurulması talebinde bulunulabilir.

Dilekçelerde Vurgulanması Gereken Özel Hususlar ve Delil Sunumu

İtiraz ve dava süreçlerinde yol gösterici olacak bazı önemli hususlar şunlardır:

• Yetki Unsuru: İdari işlemin yetki unsuru açısından hukuka uygun olup olmadığı detaylıca incelenmelidir. İdari makamın, kanun veya yönetmeliklerle kendisine açıkça tanınmamış bir yetkiyi kullanarak işlem tesis etmesi durumunda, bu işlem yetki yönünden sakat ve dolayısıyla hukuka aykırı olacaktır. Dava dilekçenizde, kararı alan birimin yetkisizliğini açıkça belirterek, örneğin İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 7. Dava Dairesi'nin yukarıda bahsedilen emsal kararından alıntı yaparak argümanınızı güçlendirebilirsiniz. Bu tür kararlar, idarenin kendi yetki alanını aşarak hukuka aykırı işlem tesis edemeyeceğinin bir göstergesidir.
• Tebliğ Usulü ve Hukuki Sonuç Doğurma: İdari işlemin hukuki sonuç doğurabilmesi için ilgiliye usulüne uygun tebliği esas bir şarttır. Tebliğ edilmemiş bir işlem, hukuki sonuç doğurmaz ve kesinleşmez. Bu nedenle, süresiz kapatma kararına dayanak gösterilen eğitim iptali kararlarının usulüne uygun tebliğ edilip edilmediği kontrol edilmeli, edilmediyse bu durum hukuka aykırılık gerekçesi olarak sunulmalıdır.
• Sebep Unsuru: İdari işlemin dayandığı somut ve geçerli sebeplerin varlığı araştırılmalıdır. Gerekçeler, mevzuata uygun, somut ve objektif olmalıdır. Örneğin, İlkyardım Yönetmeliği'nde yer almayan "minimum katılımcı sayısı" gibi bir gerekçeyle yapılan iptal kararları, sebep unsuru yönünden sakatlık teşkil eder.
• Kanunilik İlkesi ve Yorum Yasağı: Hukukun temel ilkelerinden olan "kanunilik ilkesi" gereğince, idarenin bir işlemi tesis ederken yasal bir dayanağa sahip olması gerekir. Yasal bir düzenlemede açıkça belirtilmeyen bir şartın veya kısıtlamanın, idare tarafından yorum yoluyla veya takdir yetkisi aşılmak suretiyle getirilmesi hukuka aykırıdır. Kanun koyucunun açıkça belirtmediği bir minimum katılımcı sayısını idarenin iptal sebebi olarak kullanması yetki gaspıdır.
• Orantısızlık İlkesi: Uygulanan yaptırım ile yapılan hata arasında orantısızlık ilkesinin ihlal edilip edilmediği değerlendirilmelidir. Örneğin, sehven yapılan basit bir tarih hatası nedeniyle eğitimin tümüyle geçersiz sayılması ve iptal edilmesi, orantısız bir yaptırımdır.
• Amaç Unsuru ve Kasıt: İdari işlemin genel ve değişmez amacı kamu yararını sağlamaktır. İdarenin, ilk hukuka aykırı iptal kararının bir sonucu olarak ortaya çıkan ve kamu yararına hizmet eden bir "eğitme" amacını taşıyan yenileme eğitimini de iptal etmesi, idarenin takip ettiği amacın kamu yararı olmaktan çıktığını gösterebilir. Bu durum, idarenin yetkisini hukukun tanıdığı sınırlar ve amaçlar dışında kullandığına dair güçlü bir emare teşkil eder.

İdari işlemlere karşı yapacağınız itirazlarda veya açacağınız davalarda, delil sunumu çok büyük önem taşır. Unutmayın, idari yargılamada yazılı usul geçerlidir; yani hakimin önüne koyacağınız belgeler ve yazılı açıklamalar, çoğu zaman davanızın seyrini belirleyecektir. Bu nedenle, elinizdeki tüm bilgi ve belgeleri derleyip etkili bir şekilde sunmalısınız:

·       Resmi Yazışmalar ve Kararlar: İlk olarak, bizzat iptal veya kapatma kararının aslını veya onaylı örneğini dosyanıza ekleyin. Tebligat belgesi (tebliğ mazbatası veya tebligat zarfı) varsa, tebliğ tarihini gösterecek şekilde bunu da delil klasörüne koyun. İdareye yaptığınız itiraz dilekçeleri ve onlara gelen cevaplar (veya cevap gelmediyse dilekçenizin örneği ve posta alındı belgesi) de önemli belgelerdir.

·       Denetim Tutanakları ve Raporlar: İdarenin kararına dayanak teşkil eden denetim tutanağı, inceleme raporu, komisyon kararı gibi belgelerin mutlaka dava dosyasına girmesini sağlayın. Bunlar sizde yoksa, dava dilekçenizde mahkemeden bu belgelerin idareden celbini talep edebilirsiniz. Ancak çoğu durumda idare, savunma dilekçesine bu belgeleri ekleyecektir. Yine de işinizi şansa bırakmayın; mümkünse siz de idareden bilgi edinme veya dilekçe hakkı yoluyla bu evrakları önceden temin etmeye çalışın.

·       Merkezinize Ait Resmî Belgeler: İlk yardım eğitim merkezinize ait yetki belgesi, ruhsat, eğitmenlerin sertifikaları, mesul müdür belgesi gibi yetkinizi ve yasal uyumluluğunuzu gösteren tüm belgeleri hazır bulundurun. Dava aşamasında, gerekirse bunların birer suretini sunarak merkezin aslında mevzuata uygun faaliyet gösterdiğini kanıtlayabilirsiniz.

·       Eğitim Kayıtları ve Belgeleri: Eğer ihtilaf konusu belirli eğitim programlarıysa (örneğin iptal edilen eğitimler veya usulsüz yapıldığı iddia edilen kurslar), bu programlara ait tüm kayıtları derleyin. Yoklama listeleri, eğitime katılanların imzaları, eğitim fotoğrafları veya videoları, sınav evrakları, verilen sertifika örnekleri gibi ne varsa ortaya koyun. Bu belgeler, idarenin “eğitim yapılmadı” iddiasını çürütebilir veya “standart dışı yapıldı” iddiasını boşa çıkarabilir.

·       Yazışmalar ve E-postalar: İdare ile aranızda geçmişte yapılan yazışmalar da önemli olabilir. Örneğin, İl Sağlık Müdürlüğü’ne daha önce bir konu sormuş ve aldığınız cevaba güvenerek hareket etmiş olabilirsiniz. Ya da denetimde tespit edilen eksiklikleri gidermeniz için süre verilmeden kapatma yapılmışsa, önceki iletişimler bunu gösterebilir. Bu tür belgeleri de sunmakta tereddüt etmeyin.

·       Tanık Beyanları veya Uzman Görüşleri: Her ne kadar idari davalarda tanık dinlenmesi ve uzman raporu alınması ceza veya hukuk davalarındaki kadar yaygın olmasa da, gerekli gördüğünüz durumlarda bunları da gündeme getirebilirsiniz. Örneğin, “filan tarihte eğitim yapılmadı” deniyorsa, o eğitimde eğitmen olarak görev yapan kişinin yazılı beyanını dilekçeye ekleyebilirsiniz. Veya teknik bir konuda (örneğin mekân yeterliliği konusunda) idarenin tespitine karşı bir uzman görüşü alarak sunabilirsiniz. Mahkeme bunları resmî delil olarak saymasa bile, hakimin zihninde bir kanaat uyandırmada faydalı olabilir.

·       Mevzuat ve Emsal Kararlar: Delil kavramı sadece olgusal belgelerle sınırlı değil, hukuki dayanaklar için de geçerlidir. Savunmanızı destekleyen kanun maddelerini, yönetmelik hükümlerini dilekçenizde açıkça belirtin. Özellikle İlk Yardım Yönetmeliği’nin ilgili maddelerini gerekirse alıntı yaparak ekleyin. Ayrıca, daha önce verilmiş yargı kararları varsa bunları da emsal olarak sunabilirsiniz.

Sonuç olarak, mahkemeye tam bir dosya sunmak hedefiniz olmalıdır. Bu dosya, idarenin ileri sürdüğü her iddiayı çürütecek veya en azından şüpheye düşürecek belge ve bilgileri içermelidir. Delillerinizi sunarken düzenli ve sistematik olun: Dilekçenizde her iddianız için hangi belgeye dayanıyorsanız o belgeye atıf yapın ve ekler listesinde numaralandırın. Mahkeme, sunduğunuz deliller sayesinde olayı tüm boyutlarıyla kavrayacak ve hakkınızı ararken elinizi güçlendirmiş olacaksınız.

Unutulmamalıdır ki, bu süreçler stresli ve karmaşık olabilir. Ancak doğru adımları atmak ve gerektiğinde profesyonel destek almak, kuruluşunuzun bu zorlu dönemi en az zararla atlatmasına yardımcı olacaktır.

Kotiloğlu Hukuk Bürosu olarak bizler, ilk yardım eğitim merkezlerinin karşılaştığı idari yaptırımlar konusunda deneyimli ekibimizle yanınızdayız. Eğitim iptali ve kapatma kararlarına karşı yürüttüğümüz başarılı hukuki süreçlerle, pek çok kurumun yeniden faaliyetlerine dönmesine vesile olduk. Siz de bu konularda desteğe ihtiyaç duyarsanız bize ulaşıp danışmanlık alabilirsiniz. Unutmayın, hukuki süreçlerde yalnız değilsiniz ve haklarınızı korumak için gereken her adımda uzman desteğiyle yanınızda olacağız.